خمکاری لوله مسی

انواع لوله های مسی

لوله های ساخته شده از مس در انواع مختلفی تولید می شوند. یکی از معیارهایی که این لوله ها بر اساس آن دسته بندی می شوند، میزان ضخامت دیواره های آن است.

در ادامه به معرفی انواع لوله های جنس مس برحسب سایز دیواره می پردازیم.

لوله مسی نوع K

در بین انواع مختلف لوله هایی با جنس مس، نوع k ضخیم ترین دیواره را دارد. ازاین رو بادوام ترین و مستحکم ترین نوع لوله مسی به شمار می آید.

البته باید گفت که ضخامت دیواره های لوله بسته به سایز آن نیز متفاوت است. لوله ۲/۱ اینچ نوع K دارای ضخامت دیواره ۴۹/۰ اینچ است؛ درحالی که

ضخامت دیواره لوله ۴/۳ اینچی نوع k ۶۵/۰ اینچ است.

ضخامت این نوع از لوله های ساخته شده از مس سبب شده تا سنگین ترین و درنتیجه گران ترین نوع لوله هایی با جنس مسی باشند. شما معمولاً

لوله های نوع k را در لوله کشی های خانه نمی بینید. چراکه برای این گونه لوله کشی ها نیاز به لوله ای با این میزان مقاومت بالا وجود ندارد و

البته کار با لوله نوع k لوله های مسی چندان ساده نیست. همچنین به دلیل قیمت بالای این لوله ها استفاده از آن ها برای لوله کشی ساختمان کار

چندان عاقلانه ای نیست.

کاربرد این لوله ها با توجه به ضخامت و مقاومتشان بیشتر در موارد مانند سیستم های لوله کشی تجاری، سیستم های آب پاش، نشت روغن،

حفاظت از آتش سوزی و… است. همچنین این لوله ها در تأسیسات آب زیرزمینی هم بسیار استفاده می شوند. چراکه مقاومت بسیار بالا، آن ها

را برای چنین کاربردی مناسب کرده است.

لوله نوع k در دو نوع انعطاف پذیر و سخت در بازار یافت می شود. نوع انعطاف پذیر این لوله ها معمولاً برای شبکه های آب زیرزمینی مورداستفاده قرار می گیرد.

لوله های مسی نوع L

لوله های نوع L بسیار رایج و پراستفاده هستند. ضخامت این لوله ها از نوع k کم تر است. به صورتی که لوله های نوع L در سایز ۴/۳ اینچی ضخامت دیواره ای

به اندازه ۰۴۵/۰ اینچ دارند؛ اما قابل ذکر است که نوع L لوله های مسی نیز بادوام هستند به طوری که از آن ها هم می توان برای تأسیسات آب زیرزمینی استفاده کرد.

همچنین برای استفاده در بیرون از ساختمان ها به طوری که که در معرض مستقیم آب وهوا باشند هم مناسب هستند.

در تعمیر و تعویض خطوط قدیمی آب معمولاً از این نوع لوله مسی استفاده می شود. همچنین مانند لوله های نوع K برای حفاظت از آتش سوزی هم استفاده می شوند.

به علاوه مواردی مانند استفاده در سیستم های گرمایش آب، سیستم های آب پاش، لوله کشی های داخلی و… از دیگر کاربردهای لوله های نوع L است.

این نوع از لوله های جنس مس هم مانند نوع K در دو نوع انعطاف پذیر و سخت قابل دسترسی هستند که هرکدام قابلیت ها و کاربردهای خاص خود رادارند.

لوله نوع M

لوله نوع M در مقایسه با دو نوعی که قبلاً معرفی کردیم، یعنی لوله های نوع L و k دیواره هایی باضخامت کمتری دارد. به طوری که در سایز ۴/۳ اینچی

این لوله ها ضخامت دیواره ها ۰۳۲/۰ اینچ است؛ بنابراین طبیعی است که نسبت به دو نوع نام برده شده مقاومت و استحکام کمتری دارند.

این ضخامت کمتر مزایایی هم دارد. مثلاً باعث می شود نوع M لوله های مسی قیمت کمتری داشته باشند که مزیت مهمی برای این نوع لوله ها محسوب می شود.

به علاوه لوله های نوع M سنگینی کمتری دارند و کار با آن ها بسیار آسان تر از دو نوع قبلی است.به همین دلیل این لوله ها محبوب شده اند.

لوله های نوع M هم در شکل های انعطاف پذیر و سخت در بازار عرضه می شود. از این لوله ها معمولاً در مواردی که فشار کمی بر لوله ها وارد می شود

استفاده می شود. به همین دلیل در بیرون از ساختمان ها یا در زیرزمین معمولاً از لوله های نوع M استفاده نمی شود. مواردی مانند استفاده در سیستم های خلأ

و سیستم های آب خانگی از کاربردهای لوله های نوع M است. به طورکلی بیشترین میزان استفاده از این لوله ها در صنعت آب رسانی خانگی است.

لوله مسی نوع A یا DWV

این نوع لوله با دو نام لوله نوع A و DWV شناخته می شود. این نوع لوله ها درگذشته پرکاربرد بودند. معمولاً در خانه های قدیمی این نوع لوله ها دیده می شوند؛

اما امروزه و در ساختمان سازی مدرن لوله های پلاستیکی PVC جایگزین آن ها شده اند. این لوله تنها نوع لوله های مسی است که برای آب رسانی استفاده نمی شود.

کاربرد لوله های نوع A معمولاً در زیرزمین است. این لوله ها کمترین ضخامت دیواره ها را در بین انواع لوله های جنس مسی دارند.

خمکاری لوله

روش های خمکاری

خم‌کن دستی

این دستگاه برای خم‌های گوشه دار و آن‌هایی که انحنای محدودی دارند، به کار می‌رود. این دستگاه دارای پایه‌ای بوده که فک زیرین برروی آن سوار شده است.

فک رویی به کمک مکانیزم پیچ و مهره قابل حرکت بوده و به وسیله آن می‌توان ورق را بین دو فک محکم کرد. فک دیگری به نام فک خم‌کننده وجود دارد

که حول محور به صورت شعاعی، قابل حرکت بوده و به وسیله آن می‌توان ورقی را که قبلا بین فک‌های رویی و زیرین محکم شده است، خم کرد.

برای خنثی کردن نیروی وزن فک خم‌کننده معمولا در انتهای محور آن وزنه‌ای قرار دارد که به آن وزنه تعادل می‌گویند. در لبه فک‌های سه گانه مذکور

معمولا تیغه‌هایی از جنس فولاد، نصب شده است که قابل تعویض بوده و با تعویض آن‌ها می‌توان خم‌های مختلفی را به وجود آورد.

با این نوع ماشین خم ورق، می‌توان ورق‌های آهنی و فولاد کم کربن را تا ضخامت 3 میلی متر، ورق‌های آلومینیومی و آلیاژهای آن را تا ضخامت 6 میلی‌متر و همچنین ورق‌های مس و برنج را تا ضخامت 5 میلی متر خم‌کاری کرد.

خم‌کن ساده ستونی

این ماشین‌ها در دو نوع با فک بالای ساده و یا با فک بالای لقمه‌ای موجود هستند و از نظر ابعاد نیز در طول‌های مختلف به بازار عرضه می‌شوند.

در این گونه ماشین‌ها ورق فلزی مورد خمکاری بین دو فک بالا و پایین قرار گرفته و فک بالا که متحرک است به وسیله دسته‌ای که برای همین کار

در نظر گرفته شده به پایین فرستاده می‌شود و ورق را به فک پایین محکم می‌فشارد. صفحه‌ی گردان که در قسمت جلوی ماشین قرار دارد، توسط دو

محور از دو طرف در یاتاقان قرار گرفته و در درون دو کشویی که به طور عمودی حرکت می‌کنند، جاسازی شده است.

صفحه‌ی گردان که مسئولیت خم‌کاری را برعهده دارد، دارای دو وزنه است. این وزنه‌ها وظیفه افزایش نیروی خم‌کاری را برعهده دارند. تیغه‌ی پایینی که

روی این صفحه قرار دارد میتواند برای ضخامت‌های مختلف قابل تنظیم باشد. با چرخاندن فلکه صفحه گردان این صفحه به سمت پایین حرکت کرده و دستگاه

برای ضخامت جدید تنظیم می‌شود و به کمک دسته صفحه گردان، خم‌کاری صورت می‌گیرد. زاویه‌ی حرکت صفحه‌ی گردان قابلیت تنظیم دارد و می‌توان آن

را برای ضخامت‌های مختلف تنظیم کرد.

با اینگونه خم‌کن‌ها ورق‌های فولادی کم کربن را تا ضخامت ۳ میلی متر، ورق‌های آلومینیومی را تا ضخامت ۶ میلی متر و ورق‌های برنجی و مسی را تا

ضخامت ۵ میلی متر می‌توان خم‌کاری نمود.

خم‌کن برقی

ماشین‌های خم‌کن برقی نسبت به ماشین‌های خم‌کن ساده دستی دارای کارایی خوب و موثرتری هستند و به طول یک تا شش متر ساخته می‌شوند.

اجزای دستگاه خم‌کن ورق برقی عبارت‌اند از:

موتور الکتریکی و جعبه دنده معکوس‌کننده دور
فک بالایی دستگاه و وابستههای آن که حرکت خود را از الکتروموتوری که در قسمت پایه سمت راست نصب شده است، می‌گیرد.
صفحه گردان و وابسته‌های آن که نیروی خود را برای خم‌کاری از الکتروموتور می‌گیرد.
تجهیزات تبدیل و انتقال نیرو که این تجهیزات تبدیل نیرو و انتقال آن را به قسمت‌های متحرک ماشین امکان پذیر میسازد و معمولاً در پایه‌های دستگاه‌ها جاسازی می‌شوند.
جعبه فرمان مجهز به کلیدهای روشن وخاموش موتور و کلید فرمان توقف دقیق تیغه‌ها به هنگام خم کاری که روی دستگاه نصب شده است.

پرس خم‌کن

نوعی ماشین دستی یا خودکار است که برای شکل دهی اجسام تحت فشار کاربرد دارد. دستگاه‌های پرس به یکی از روش‌های زیر دسته‌بندی می‌شوند:

بر اساس طرزکار یا مکانیزم: پرس هیدرولیک، پرس مکانیکی، پرس پنوماتیک شکل
بر اساس کاربرد: پرس آهنگری، پرس فرم، پرس خم‌کاری، پرس برش
براساس ساختار و اسکلت‌بندی‌: پرس ضربه لنگی، پرس پیچی، پرس دروازه‌ای.

روش های خم لوله

خم‌کاری به روش سرد،پرکاربردترین روش خم‌کاری لوله‌های فولادی است که مزایا و معایب آن را در ادامه می‌خوانید:

مزایای خم‌کاری لوله فولادی به روش سرد:

•   سرعت بالا و هزینه پایین
•   جلوگیری از ایجاد برخی عیوب ظاهری در لوله
•   کمترین تغییر در خواص مکانیکی و شیمیایی لوله
•   عدم نیاز به تمیز کردن و پوسته زدایی

معایب خم‌کاری لوله فولادی به روش سرد:

•   محدودیت در ضخامت لوله‌های انتخابی
•   محدودیت در زوایای خم‌کاری
•   برگشت فنری و تنش‌های پسماند بیشتر در مقایسه با خم‌کاری گرم

انتخاب بین روش خم‌کاری سرد یا گرم، به میزان کربن موجود در ساختار لوله بستگی دارد. برخی از لوله‌های فولادی که میزان کربن موجود

در ساختار آن‌ها 1.2 درصد و بیشتر است را تنها می‌توان به روش گرم خم نمود. لوله‌های درزدار موسوم به لوله سیاه و برخی از لوله‌های مانیسمان، از این دسته هستند.